«Ο φετινός τρύγος είναι ο 20^ος μου ως επικεφαλής του Κτήματος Κυρ-Γιάννη. Επετειακός για εμένα, σε μια χρονιά που βιώσαμε πολλές «πρωτιές» στον αμπελώνα. Η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί, σχεδόν κάθε μήνα της καλλιεργητικής περιόδου, η πιο έντονη ξηρασία, ο πιο πρώιμος τρύγος -με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Νάουσα όπου μαζέψαμε το Ξινόμαυρο στις 2 Σεπτεμβρίου (!), ένα μήνα περίπου νωρίτερα από κάθε άλλη φορά. Αναμενόμενη η μείωση της παραγωγής συνολικά, με διακύμανση από 10 έως και 40% ανάλογα με την περιοχή και την ποικιλία. Στις πρωτόγνωρες αυτές συνθήκες, το ένστικο που βασίζεται στη μεγάλη εμπειρία και τη βαθιά γνώση και κατανόηση του αμπελώνα μας, μαζί με την φιλοσοφία μας και κυρίως, την αφοσίωση και τη συστηματική επιστημονική δουλειά της ομάδας μας στο αμπέλι με επικεφαλής τον οινολόγο μας Αντώνη Κιοσέογλου, έφερε πάρα πολύ καλά αποτελέσματα ποιοτικά, με πρώτο και καλύτερο το Ξινόμαυρο. Οι πρώτες δοκιμές της σοδειάς του 2024, μόνο μεγάλα χαμόγελα μας αφήνουν».

Στέλλιος Μπουτάρης, Οινοποιός & Διευθύνων Σύμβουλος

ΑΜΥΝΤΑΙΟ
ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ (Νοεμ. 2023 – Οκτ. 2024)

ΧΕΙΜΩΝΑΣ
Ο χειμώνας ήταν ο θερμότερος των τελευταίων τουλάχιστον 20 ετών και πιθανόν ο θερμότερος ιστορικά. Οι χιονοπτώσεις ήταν ελάχιστες και μικρής διάρκειας. Τα φυτά πρακτικά δεν «ξεκουράστηκαν» και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πρωιμότερη και πιο ανομοιόμορφη έκπτυξη των οφθαλμών.

ΑΝΟΙΞΗ
Η άνοιξη ήταν εξίσου θερμή, με εξαίρεση τον Μάιο, όπου οι θερμοκρασίες ήταν κανονικές. Οι βροχοπτώσεις ήταν επίσης στον μέσο όρο της περιοχής. Η έκπτυξη των οφθαλμών ήταν σχετικά ανομοιόμορφη και έγινε 10-12 ημέρες νωρίτερα από τις συνηθισμένες ημερομηνίες.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΩΡΙΜΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΡΥΓΟΥ
Το καλοκαίρι ήταν επίσης το θερμότερο που έχει καταγραφεί. Η ξηρασία ήταν παρατεταμένη, ενώ κάποιες βροχές στο τέλος Αυγούστου δεν είχαν σημαντική επίδραση, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας του υπόλοιπου καλοκαιριού. Τα αμπέλια που δεν ήταν αρδευόμενα ή/και ήταν μικρότερης ηλικίας εμφάνισαν συμπτώματα υδατικής καταπόνησης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας και την πολύ πρώιμη είσοδο στον περκασμό. Ο Σεπτέμβριος κατέγραψε κανονικές συνθήκες για την εποχή και την περιοχή. Ήταν δροσερός με βροχοπτώσεις, που για τις μέσης ωρίμασης και όψιμες ποικιλίες αποδείχτηκαν σε κάποιες περιπτώσεις ευεργετικές, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Τέλος, ο Οκτώβρης ήταν δροσερός και βροχερός, χωρίς όμως ιδιαίτερα προβλήματα, για τα Ξινόμαυρα που είχαν μείνει στο τέλος.

Ο τρύγος στο Αμύνταιο ξεκίνησε στις 8 Αυγούστου, 12 ημέρες νωρίτερα από την περσινή χρονιά.  Οι πρώιμες ποικιλίες ωρίμασαν σε θερμές συνθήκες οδηγώντας σε μείωση της ποσότητας, ενώ είχε και κάποια επίδραση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Αυτό συνέβη γιατί η διάρκεια της ωρίμασης ήταν μικρή, ειδικά σε μη αρδευόμενους αμπελώνες, με μικρές στρεμματικές αποδόσεις. Οι μέσης και όψιμης ωρίμασης ποικιλίες ωρίμασαν σε πιο ήπιες συνθήκες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του αρωματικού δυναμικού και της οξύτητας, και τη βελτίωση των φαινολικών χαρακτηριστικών των ερυθρών ποικιλιών. Παράλληλα, οι αποδόσεις ήταν υψηλότερες, φτάνοντας σε κάποιες περιπτώσεις και τα κανονικά για την περιοχή επίπεδα. Ο τρύγος του Ξινόμαυρου στο Αμύνταιο ολοκληρώθηκε στις στις 10 Οκτωβρίου.

Ο ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΑ SINGLE BLOCKS ΜΑΣ

Block	Ποικιλία	Τρύγος (έναρξη και λήξη)
Ντρούμο	Sauvignon Blanc	18 Αυγ.
Πάλπο	Chardonnay	20 Αυγ.
Μπάρα	Μαλαγουζιά	25 Αυγ.
Ταρσανάς	Ασύρτικο	16 Σεπ.

Ο ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΑ ΞΙΝΟΜΑΥΡΑ

Τύπος	Τρύγος (έναρξη)
Αφρώδη	04  Σεπ.
Ροζέ	17  Σεπ.
Ερυθρά (Καλή Ρίζα)	2 Οκτ.

 

Η ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ
Η ποσότητα για τις πρώιμες ποικιλίες ήταν μειωμένη από 10 έως 30%. Στις μέσης και όψιμης ωρίμασης ποικιλίες υπήρχαν περιπτώσεις με την ίδια παραγωγή ή και με μείωση έως 20% σε σχέση με την περσινή σοδειά. Η απόδοση σε γενικές γραμμές εξαρτήθηκε από την περίοδο ωρίμασης της ποικιλίας, την ηλικία του αμπελώνα και αν ήταν αρδευόμενος. Μεγάλης ηλικίας αμπελώνες ανταποκρίθηκαν καλύτερα στην υδατική καταπόνηση. Το ίδιο και οι μικρότερης ηλικίας που αρδεύονταν.

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ
Οι ξηροθερμικές συνθήκες έδωσαν υγιή σταφύλια με καλά αρώματα και χρώμα. Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών κατά την περίοδο ωρίμασης, τα επίπεδα αλκοόλ και pH είναι λίγο υψηλότερα. Όσον αφορά την οξύτητα, λίγο χαμηλότερη για τις λευκές πρώιμες ποικιλίες, καλή για τις λευκές μέσης και όψιμης ωρίμασης. Λόγω των βροχών στα τελευταία σταφύλια, ξεκινήσαμε νωρίτερα τον τρύγο για τους οίνους βάσεις των αφρωδών κρασιών.  Το Ξινόμαυρο φάνηκε ευνοημένο με πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Σημείο – κλειδί στο αποτέλεσμα σε ποιοτικό επίπεδο, η πολύ καλή δουλειά, διαχρονικά, στο αμπέλι, η εγρήγορση και η απόφαση για το πότε θα τρυγηθεί η κάθε ποικιλία, αποφεύγοντας επιλογές υψηλού ρίσκου που ήταν ιδιαίτερα επισφαλείς βάσει των καιρικών δεδομένων.

Τα λευκά κρασιά είναι ιδιαίτερα αρωματικά, με τις διεθνείς ποικιλίες (Chardonnay, Sauvignon Blanc, Gewurztraminer) να τρυγούνται με βάση την αρωματική τους ωριμότητα, και με τις γηγενείς (Ασύρτικο, Μαλαγουζιά και Ροδίτης) με βάση την οξύτητα και τον αλκοολικό βαθμό. Το ροζέ κρασιά που βρίσκονται στην αποζύμωση, είναι επίσης αρωματικά με καλή οξύτητα και κανονικά επίπεδα αλκοόλ. Τα Ξινόμαυρα είναι πλούσια σε φαινολικά.

ΝΑΟΥΣΑ

ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ (Νοεμ. 2023 – Οκτ. 2024)

ΧΕΙΜΩΝΑΣ
Η πλέον ξηροθερμική σε ένταση και διάρκεια καλλιεργητική περίοδος των τελευταίων δεκαετιών στη Νάουσα, κατά τη διάρκεια όλης της περιόδου.
Οι πολύ θερμοί Νοέμβριος και Δεκέμβριος καθυστέρησαν την πτώση των φύλλων και κατ’ επέκταση την είσοδο των φυτών στον λήθαργο. Στις 21 Ιανουαρίου καταγράφηκε μια μικρής έντασης χιονόπτωση, ενώ ο Φεβρουάριος που ακολούθησε κινήθηκε σε φυσιολογικά επίπεδα.

ΑΝΟΙΞΗ
Οι βροχές στο πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου συνέπεσαν με την έναρξη της έκπτυξης (11/3) που έλαβε χώρα 10 μέρες νωρίτερα από πέρυσι. Η ξηρασία άρχισε να γίνεται αισθητή από τον Απρίλιο όπου ο χλοοτάπητας στα αμπέλια είχε την εικόνα Ιουλίου. Το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου -πάνω στην ανθοφορία- καταγράφηκαν χαμηλές θερμοκρασίες οδηγώντας στην ανομοιομορφία καρπόδεσης των τσαμπιών. Ο μήνας συνεχίστηκε με δύο χαλαζοπτώσεις. Στις 13/5 με πολύ νερό, και στις 27/5 μεγαλύτερης έντασης, με πολύ περιορισμένες ζημιές γενικά.

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΩΡΙΜΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΡΥΓΟΥ
Το καλοκαίρι είχαμε μια σειρά ακραίων φαινομένων, ξεκινώντας από τα μέσα Ιουνίου με έναν ισχυρό άνεμο που στρέσαρε τα φυτά δημιουργώντας προβλήματα στη φυλλική επιφάνεια, και συνεχίζοντας με 3 διαδοχικούς καύσωνες (Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος) που είχαν μεγάλη διάρκεια και ένταση, με υψηλές θερμοκρασίες μέρα και νύχτα. Ο περκασμός ξεκίνησε στις 2 Ιουλίου για τις διεθνείς ποικιλίες και στις 7 Ιουλίου για το Ξινόμαυρο. Στα τέλη Αυγούστου είχαμε μια βροχή 6mm, ενώ μετά την πρώτη εβδομάδα Σεπτεμβρίου ο καιρός άλλαξε, με τη βραδινή δροσιά και κάποιες μπόρες να κάνουν την εμφάνισή τους.

Ο τρύγος στη Νάουσα ξεκίνησε στις αρχές Αυγούστου για τις διεθνείς ποικιλίες και στις 2 Σεπτεμβρίου για το Ξινόμαυρο. Πρόκειται για τον πρωιμότερο τρύγο των τελευταίων δεκαετιών, με 20-25 ημέρες πρωίμησης από το μέσο όρο της περιοχής. Ειδικά για το Ξινόμαυρο, ήταν ο πρωιμότερος τρύγος ιστορικά. Οι διεθνείς ποικιλίες ωρίμασαν σε απόλυτα ξηροθερμικές συνθήκες. Ανάλογες οι συνθήκες και για το Ξινόμαυρο, με μεταβολή λίγο πριν τον τρύγο -αρχικά με τη μπόρα στα τέλη Αυγούστου που συνέβαλε στην σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας τη νύχτα, και με την επαναφορά σε σχετικά κανονικά επίπεδα για την εποχή από την πρώτη εβδομάδα Σεπτεμβρίου. Συνολικά, πολύ καλή υγιεινή σταφυλιών, με καλά αρώματα και χρώμα. Ευνοημένο το Ξινόμαυρο, με καλή φαινολική ωρίμαση. Από τις χαμηλότερες τελικές αποδόσεις κατά μέσο όρο για όλες τις ποικιλίες, αγγίζοντας τα 650 κιλά/στρέμμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το block #5 που δίνει το Ξινόμαυρο για την ετικέτα ΔΙΑΠΟΡΟΣ, η στρεμματική απόδοση του οποίου δεν ξεπέρασε τα 500 κιλά.

Η ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ
Η ξηρασία της φετινής χρονιάς ήταν πρωτοφανής, συμβάλλοντας στην μείωση της παραγωγής συνολικά κατά 40% στο Γιαννακοχώρι. Οι συνθήκες μας οδήγησαν στην υιοθέτηση πρακτικών, ακόμη και πειραματισμών κατά αμπελοτόπια, που θα προστάτευαν τα σταφύλια από τις υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. δεν αποφυλλώσαμε, αποφύγαμε βαθιά κορφολογήματα και κόψιμο χόρτων, λιγότερο πότισμα αλλά περισσότερες φορές ώστε το στρες να δουλεύει προς όφελος των ποιοτικών χαρακτηριστικών κλπ).

Στο τελικό ποσοστό μείωσης της παραγωγής συνυπολογίζεται και η απόφαση για πράσινο τρύγο σε 100 στρέμματα με νεόφυτα κλήματα Ξινόμαυρου, στοχεύοντας στην επιπλέον ενίσχυση της ποιότητας.

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ
Η πίεση των ασθενειών ήταν πολύ χαμηλότερη από άλλες χρονιές. Η υγιεινή των σταφυλιών σε υψηλά επίπεδα, όπως και πέρσι. Πολύ καλά αρώματα. Η απόφασή μας να τρυγήσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, περνώντας από το κάθε αμπελοτόπι όσες φορές χρειαζόταν, βοήθησε να μην χάσουμε την οξύτητα και να μην ξεφύγει ο αλκοολικός βαθμός.

Κρασιά με μεγάλες χρωματικές εντάσεις, αρωματικά και πολύπλοκα. Στις διεθνείς ποικιλίες, αρώματα φρέσκων και ώριμων φρούτων, και υψηλό αλκοόλ -με πρώτο το Merlot. Στο Ξινόμαυρο, αρώματα λουλουδιών και κερασιού, με εντάσεις σε πρωτόγνωρη έκταση.